To jeden z tych krajów, w których mógłbym mieszkać. Ciepło, egzotycznie i przyjemnie. Założyciele państwa Izrael, pochodzący z naszej części Europy, odcisnęli na nim tak duże piętno, że każdy Polak, znajdzie tam trochę bliskich sobie klimatów. Oczywiście, to już nie te czasy, kiedy jerozolimska ulica mówiła językiem Mickiewicza (dziś jest to raczej rosyjski), ale co nieco zostało. Lubię duże sklepy spożywcze. Na jednej półce mam ogromny wybór ledwie co zerwanych, egzotycznych owoców, a na drugiej takie, jak w moim mieście, razowe pieczywo. A do tego pyszne, obce tej części świata, kiszone ogórki!
Jerozolima, Góra Oliwna
Spędziłem w Izraelu sporo czasu. Oprowadzałem wycieczki. W różnych okresach. Nawet w trakcie kilkumiesięcznej wojny z Libanem (docieraliśmy na odległość 30 km od linii frontu). To był wyjątkowy moment. Prawie żadnych turystów. Tylko nieliczne grupy z Polski, Rosji i Grecji. Wszędzie pusto, żadnych kolejek do Bazyliki Narodzenia czy do Grobu Pańskiego. Zwiedzało się komfortowo. Nasi klienci przekonywali się, że czasem warto przymknąć oko na to, co mówią w telewizji i nie poddawać się zbiorowej panice. Wojna! Jaka wojna?! Izraelczycy są do tego przyzwyczajeni. Wszystko normalnie funkcjonowało (w nadmorskich kurortach dyskoteki do białego rana). Było bezpiecznie, a dla zwiedzających – komfortowo jak nigdy!
Po raz pierwszy przyjechałem do Jerozolimy 11 lat temu. Po niemal rocznym pobycie w Egipcie, był to pierwszy zagraniczny wyjazd. Czułem już spore zmęczenie, 10 miesięcy w Kairze zrobiło swoje. Tęskno było do europejskich standardów, ale nasze ubogie, rządowe stypendia nie dawały możliwości wakacyjnego wyjazdu do Polski. Studentów nie stać było na bilet. Dlatego tygodniową wycieczkę do Izraela potraktowałem jak cudowną odskocznię od egipskiej rzeczywistości.
Ściana Płaczu
Z podróży po latach, często pozostają tylko porozrywane fragmenty, skrawki wrażeń, małe sytuacyjne opisy. Oto kilka z nich:
Wrażenie nr 1:
O planowanym wyjeździe do Jerozolimy opowiadam naszym egipskich przyjaciołom. Reagują spokojnie (nie zniechęcają), ale są stanowczy. Mówią, że tak długo, jak będzie istniało państwo Izrael, nie pojadą tam. Twierdzą, że bardzo by chcieli, że wizyta w Jerozolimie to ich marzenie, ale dopóki rządzą Żydzi, ich noga tam nie postanie. Próbuję to zrozumieć. Choć wcale nie jest łatwo.
Wrażenie nr 2:
Wcześnie rano, w centrum Kairu czekamy na autobus. Spora grupka obcokrajowców, wśród nich kilkoro Polaków. Cała podróż (w obie strony) z góry opłacona w jednym z egipskich biur podróży. Transport się spóźnia: pół godziny, godzinę, dwie… Czekamy tak pół dnia. W końcu jedziemy. Hura!
Wrażenie nr 3:
Po dość nieciekawych przygodach z egipskim autobusem (do spóźnienia doszedł jeszcze bardzo niski komfort, zamiast autokaru bus bez klimatyzacji), miła niespodzianka po drugiej stronie granicy. Izraelski transport wypada znacznie lepiej, kierowca dobrze mówi po angielsku. Inny świat. Śmiejemy się, że gotowi jesteśmy całować ziemię. Czysto, są przepisy drogowe (powszechnie akceptowane), ludzie elegancko ubrani… Po 10 miesiącach kairskich doświadczeń czuję się jakbym się znalazł w Europie!
W Jerozolimie
Wrażenie nr 4:
Dobry humor psuje nam widok Strefy Gazy. Przejeżdżamy obok. Widzimy zasieki z drutu kolczastego. Getto.
Wrażenie nr 5:
Jerozolima. Jest cudownie. Znajdujemy niedrogi hostel w samym sercu starego miasta, pomiędzy Ścianą Płaczu, a Bazyliką Grobu. Idealne miejsce. Kolacja pod Bramą Damasceńską – u starego Palestyńczyka kupujemy po kanapce, znamy je dobrze z Egiptu: chleb typu pita, kotleciki z soczewicy, pomidory i sezamowy sos tahina. Te są jednak lepsze. Mają zaskakujący, dodatkowy składnik – kiszone ogórki! Idealna kompozycja smaków!
Izraelski dziewczyny…
Wrażenie nr 6:
Ściana Płaczu. Chodzimy tam każdego wieczora. Mamy blisko. Wąskimi uliczkami płyniemy z nurtem ortodoksyjnych Żydów. Nikt nie zwraca na nas uwagi. Nie ma znaczenia, że nie jesteśmy Żydami. Chasydzi pochłonięci są modlitwą. Izolują się, chowają w czarnych chałatach, kapeluszach i futrzanych czapach. Na placu pod Ścianą panuje podniosła atmosfera, ale bez zbędnego nadęcia; jest przyjemnie. Magda zwraca uwagę na pięcioletniego chłopca. Długie, rude pejsy i ortodoksyjny strój. Bardzo fotogeniczny. Czy możemy zrobić zdjęcie? Mówi, że musi spytać tatę. Ojciec pozwala i nawiązuje z nami dialog. Miło rozmawiamy jakiś czas. W pewnym momencie pyta skąd jesteśmy. Z dumą odpowiadamy, że z Polski. W jednej sekundzie chasyd chwyta syna za rękę, gwałtownie się odwraca i bez słowa odchodzi. Beznadziejne uczucie tamtej chwili pamiętam do dziś.
Zobacz też artykuł o Jerozolimie oraz: Egipt po raz pierwszy
