Blog Krzysztofa Matysa

„Nawet 30 proc. taniej kupisz wycieczkę zagraniczną tuż przed początkiem sezonu urlopowego”. Tak obwieściła jedna z gazet (artykuł znajdziecie tu), a za nią powtórzyły to rozgłośnie radiowe, portale internetowe (być może nawet TV, ale tej prawie nie oglądam, więc nie wiem). Informacja zaczęła żyć, nabrała tempa i obiegła kraj. Trochę martwi mnie ta dziennikarska łatwość w upowszechnianiu wątpliwych tez. Moim zdaniem, szanujące się medium, zanim powtórzy za kimś coś tak bałamutnego, powinno zadać sobie choć odrobinę trudu by informację zweryfikować. Wystarczyłoby spytać kilku specjalistów. (A tak na marginesie to bardzo ciekawe. W mediach są wypowiedzi analityków rynku paliw, analityków tego czy tamtego. Nie ma opinii analityków rynku turystycznego).

Przeanalizujmy podstawowe tezy tego artykułu.

Dziennik  Gazeta Prawna pisze: „Już w czerwcu ruszą wyprzedaże letnich wycieczek”. Ma się tak stać ponieważ popyt na ofertę letnią jest bardzo mały. Ocena stanu faktycznego jest prawidłowa. Rzeczywiście w biurach pustki, sprzedaje się niewiele. Ludzie nie kupują lata ponieważ boją się kilku rzeczy: sytuacji politycznej (północna Afryka i Bliski Wschód), ewentualnych dopłat związanych ze wzrostem cen paliwa i kursów walut, oraz bankructw biur podróży. Wygląda na to, że wszyscy czekają na last minute.

Ale już wniosek z tego wyciągnięty jest wątpliwej jakości. Na mały popyt biura mogą zareagować na kilka innych sposobów. Po pierwsze mogą wprowadzić ofertę last minute wcześniej (przecież tu chodzi o cenę, nie o czas; są touroperatorzy, którzy lasty wpuszczają na rynek miesiące przed wylotem). Dlaczego więc dopiero w czerwcu, a nie w maju?! Po drugie – i to jest dużo ważniejsze – widząc małe zainteresowanie klientów, biura redukują ofertę. Odwołują rezerwacje hoteli i rezygnują z wyczarterowanych samolotów. Wolą nie ryzykować. Wychodzą z założenia, że lepiej sprzedać mniej, ale pewnie (i z większym zyskiem).

Co to oznacza dla klientów? Wszystko rozstrzygnie się w momencie kiedy Polacy wreszcie zaczną kupować (a, że zaczną to pewne; za bardzo nasi rodacy polubili wypoczynek w ciepłych krajach). Przy zredukowanej ofercie, na pierwsza falę większego popytu biura zareagują w jedyny możliwy sposób: podniosą ceny! (tak jest zresztą co roku; w szczycie sezonu last minute często kosztuje więcej niż ta sama oferta kupiona z wielomiesięcznym wyprzedzeniem). Wtedy touroperatorzy odbiją sobie chude zimowe i wiosenne miesiące. Żniwa to żniwa. Oferta zacznie szybko znikać, ceny będą rosnąć.

Załóżmy, że Polacy wezmą sobie do serca to, co napisał Dziennik i na początku czerwca, klienci ruszą do biur podróży pytając o last minute. Oczywiście lasty będą (zawsze są! pytanie za ile, przypominam, że last, niekoniecznie znaczy taniej!). Przez chwilę rzeczywiście mogą być dobre ceny, ale szybko, w wyniku wzmożonego popytu, pójdą w górę. Podstawowa, atrakcyjniejsza oferta prędko się wyprzeda. Touroperatorzy zaczną szukać możliwości dorezerwowania hoteli i samolotów, ale to nie będzie takie proste. Wszyscy boją się Egiptu i Tunezji (najbardziej, co ciekawe, Rosjanie, a to olbrzymi rynek!). Wszyscy w tym roku chcą Europę i Turcję. A te kierunki nie są z gumy, nie rozciągną się! W efekcie, latem do pobrania może być już tylko północna Afryka. Kto zwlekał, kto nie kupił w porę (duży wybór i tanio) lub kto nie załapał się na krótki i szalony czas najlepszych cen (niech będzie, że to początek czerwca), ten będzie miał wybór: albo Grecja w abstrakcyjnie wysokich cenach, albo Egipt.

Nie wiem dlaczego Dziennik pisze, że wyprzedaże na początku czerwca to „wcześniej niż w latach poprzednich”. W zeszłym roku najlepsze ceny na pierwsza połowę ścisłego sezonu (koniec czerwca – lipiec) pojawiły się już w maju! Wyprzedaże na początku czerwca to naprawdę nic nowego. Ani nadzwyczajnego.

Jeszcze do jednego fragmentu mam istotne zastrzeżenia. Autor artykułu informuje nas, że po to by „uratować sezon” biura przygotują przeceny w wysokości aż 30 – 35 proc. No cóż. Wszystko zależy co jest ceną wyjściową. Jeśli touroperatorzy mieliby od poziomu, który jest dziś, odjąć jeszcze 35 proc., to dołożą do tego interesu! Ceny już są niskie! Tu już niejednokrotnie nie ma co przeceniać. Autor wydaje się żyć w świecie ekonomicznej fikcji. Touroperator ma dopłacać do każdego turysty? Po co? Z czego?

Ten biznes wygląda tak. Touroperator na wylot 10 lipca ma 200 miejsc. 20 sprzeda w cenie 1,5 tys. zł za osobę (rewelacyjna okazja! 40 proc. taniej!) – straci na tym, ale to ma zrobić reklamę i nakręcić popyt. Kolejne 150 miejsc już po 2 tys. – tu wyjdzie na swoje, a końcówkę (last minute, 30 miejsc) w cenie 2,3 tys. zł. Dlaczego tak? Bo te ostatnie 30 miejsc i tak się sprzeda. W szczycie sezonu pójdą jak świeże bułeczki. Więc po co sprzedawać tanio?

Moje wnioski? Na dziś mam trzy:

• Na początku, przez chwilę może być tanio. Później ceny pójdą w górę, a oferta ulegnie ograniczeniu.
• Jest realne niebezpieczeństwo dla klientów. Te biura, które pierwsze zaczną największe obniżki mogą być w najgorszej sytuacji. Mogą mieć nóż na gardle. Hotele i samoloty opłacone z góry (przynajmniej częściowo), bez możliwości redukcji oferty. Tak czy inaczej muszą to sprzedać. Jeśli w samolocie poleci pusty fotel biuro straci na tym 1,5 tys. Jeśli sprzeda to miejsce bardzo tanio (poniżej kosztów) straci tylko 500 zł. Wiadomo czym taka polityka może się skończyć.
• Czy może być inaczej? Oczywiście tak! Turystyka zależy od wielu, często nieprzewidywalnych czynników. Wystarczy jakieś zamieszanie polityczne, wulkan, trzęsienie ziemi, zamach, itp., aby ucierpiała cała branża i wszystkie prognozy wzięły w łeb.

Dziennikowi Gazecie Prawnej przyznaję tytuł mistrza w kategorii: pisanie bzdur o turystyce. Jesienią zeszłego roku, w odstępie ośmiu dni, wydrukowali dwa całkowicie sprzeczne artykuły. Pierwszy prognozował, że w najbliższym sezonie wycieczki będą tańsze, a drugi, że droższe! Ten drugi ani słowem nie wspominał o pierwszym. Nie było żadnego wyjaśnienia typu: przepraszamy, tydzień temu się pomyliliśmy, dziś prostujemy. Nic z tych rzeczy! Po prostu. Wygląda na to, że piszą co im fantazja podpowiada. Problem w tym, że ludzie to jednak czytają. Problem w tym, że mogą brać pod uwagę takie mądrości. Problem w tym, że mogą na tym stracić. Analizę tego przypadku znajdziecie tu >>>. Proszę przeczytajcie. Jest tam też moja prognoza sprzed siedmiu miesięcy. Oceńcie kto miał rację.

Przepraszam tych, którzy nie spodziewali się takiego wpisu w tym miejscu, ale zaintrygowany kilkoma wydarzeniami ostatnich dni zdecydowałem się zapytać (a poza tym pod koniec tekstu, spróbuję uczynić z tego artykuł choć trochę o turystyce).

Pytanie brzmi:

Naprawdę wierzycie w zmartwychwstanie ciał?! Jak to sobie wyobrażacie?

Jedna rzecz zastanawia mnie najbardziej. PO CO nam zmartwychwstałe ciała?! Do czego nam one? Przecież tak naprawdę chodzi o duszę! O ducha, nie o ciało. To dusza jest nieśmiertelna!

Jakby się tak zastanowić… Po śmierci ciało ginie, rozkłada się i stapia z materią, staje się częścią Ziemi. Oddzielić je, odseparować ponownie, wydaje się zgoła niemożliwe – to po pierwsze, ale i  niepotrzebne – to po drugie. No chyba, że założymy iż dusza nie ma bytu bez ciała, że ciało jest potrzebne duszy do istnienia, albo, że ciało w ogóle duszy jest do czegoś POTRZEBNE. Do czego? (po śmierci, w życiu wiecznym?). Tego nie jesteśmy w stanie zrozumieć. Niech będzie, że to może być niedostępna nam tajemnica. Niech będzie, że jesteśmy tak mali i ograniczeni. Niech będzie. Ale jeśli przyjmiemy to założenie, to w nieunikniony sposób pojawia nam się wymierna trudność. Jak to możliwe żeby dusza czegokolwiek potrzebowała? Jeszcze taka niedoskonała (zwana grzeszną) to rozumiem. Ale ta idealna, boska i zrealizowana (czytaj: idąca do nieba)? Przecież potrzeba czegokolwiek zakłada pewien brak, a więc niedoskonałość!

Delikatnie mówiąc, idea ponownego połączenia duszy i ciała w celu życia wiecznego, wydaje mi się niespójna. No chyba, że jest to zupełnie inne ciało. „Ciało” jako konstrukt czy specjalna funkcja bycia w wieczności. Wtedy tak, dałoby się to logicznie obronić. Ale w takim wypadku nie można mówić o „zmartwychwstaniu ciała” tylko o powstaniu jakiejś nowej jakości, nowego bytu.

Kościół Katolicki uważa, że dzięki Chrystusowi człowiek otrzyma „przemienione” ciało. Jak zawsze diabeł tkwi w szczegółach. Co to znaczy „przemienione”? Na pewno znaczy to inne (w sensie – zmienione). Ale czy będzie ono miało cokolwiek wspólnego z tym, w którym żyliśmy i umieraliśmy? Czy też będzie zupełnie inne (w sensie – nowe)?

Kościół stoi na stanowisku, że to „przemienione” ciało będzie pozbawione braków i niedoskonałości. Dlaczego tak? Nie wiem. Chyba ze względu na to, żeby tam było lepiej (idealnie). Jak inaczej można by kogoś kusić perspektywą raju.

Rozumiem, że chodzi raczej o jakieś nowe „duchowe” istnienie ciała. Aberracją byłoby oczekiwanie, że z grobu wstanie nasze ciało, tylko, na przykład, odmłodzone i upiększone (jak po serii operacji plastycznych i zabiegów SPA). Choć w dziejach Kościoła i takie poglądy się zdarzały. Głoszone były również przez papieży.

Jest jeszcze jedno intrygujące pytanie. Co się dzieje w okresie między śmiercią a zmartwychwstaniem? Przecież po śmierci kogoś tam, np. w 1234 roku, aż do końca świata i sądu ostatecznego, np. w roku 2234, ten ktoś jest jakby w zawieszeniu. Przez tysiąc lat czeka na zmartwychwstanie swego ciała. Co się z nim wtedy dzieje? Już jest osądzony (niebo, czyściec, piekło) czy czeka na powtórne przyjście Chrystusa i sąd ostateczny? Zdaniem Kościoła nie ma mowy o zmartwychwstaniu ciał przed końcem świata. Zatem co? Dusza istnieje sama, bez ciała? Czeka? Gdzie i w jakim stanie: uśpieniu czy w realnej samoświadomości?

Może są teolodzy, którzy byliby w stanie mi to wszystko wyjaśnić. Może są tacy, którzy się na mnie obruszą i powiedzą, że to takie podwórkowe dylematy, na które ktoś już dawno temu odpowiedział. Tak wiem. Z wykształcenia jestem historykiem wczesnego chrześcijaństwa, nadal zajmuję się gnostycyzmem, tłumaczę z koptyjskiego (wiem więc oczywiście jakie znaczenie dla powstania dogmatu zmartwychwstania ciał miał gnostycyzm).

Proszę mi więc wybaczyć pewną powierzchowność. Bowiem nie do specjalistów kieruję ten tekst. Jego adresatami są ludzie z mojego otoczenia. Bliscy mi. Myjący okna przed świętami. Kupujący wódkę na świąteczny obiad. Zaspani, śpieszący się na poranną mszę. Obchodzący kościół z procesją. Naprawdę wierzycie w zmartwychwstanie WASZYCH ciał?! Jak to sobie wyobrażacie? Myślicie o tym czy wolicie w to nie wnikać?

Można się nad tym zastanawiać czy jest to temat tabu?

Co tak naprawdę świętujemy? Króliczka, zajączka, śmigus dyngus, pisanki, nadejście wiosny?

Wysłuchałem ostatnio kilku kazań i pogadanek na temat Wielkanocy. Zastanawiałem się czy głoszący je duchowni sami do końca rozumieją to, co głoszą (a już na pewno mówili to w taki sposób, że nie tworzyli odczucia, że w to wierzą). Nie chcę ani szydzić, ani się naśmiewać. Taki stan rzeczy wcale mnie nie cieszy. Raczej smuci.

A co ten tekst ma wspólnego z podróżami? Długo pracowałem oprowadzając wycieczki po Jerozolimie. Wiem więc, że trochę ma.

Bazylika Grobu w Jerozolimie, Kamień Namaszczenia

Turystyka religijna to bardzo silna gałąź branży. Kolejne uczelnie uruchomiają nowe kierunki, kształcące kadry w obsłudze ruchu pielgrzymkowego. Brawo za oryginalne, ciekawe pomysły. Aha, i jeszcze rada. Wycieczka do Jerozolimy w święta, to nie jest najlepszy pomysł. Zdarzyć się może, że jedyne co zobaczymy to tłumy ludzi. Bywa, że bardzo trudno dotrzeć do najważniejszych miejsc. Czasami jest to wręcz niemożliwe. Kolejki są też na przejściach granicznych. No i najważniejsze. Bardziej tłoczne są święta prawosławne. Chrześcijan ortodoksyjnych jest tam znacznie więcej. W tym roku, podobnie jak w zeszłym, oba obrządki świętują w tym samym czasie. Po raz kolejny brawo! Tym razem kalendarzowi. Chciałoby się powiedzieć, że tu Bóg naprawia to, co człowiek popsuł.

Udanych Świąt (cokolwiek to znaczy)!

Gwiazdy przyciągają i branża turystyczna ma tego świadomość. Właśnie uczestniczyłem w spotkaniu, na którym jedno z dużych polskich biur, zachwalało swoje wakacyjne oferty. Przy poszczególnych hotelach padały różne nazwiska. Tu była ta pani, a tu ten pan z rodziną. Ale jedną osobę eksploatowano szczególnie. Wygląda na to, że to może być hit sezonu. Który hotel najłatwiej sprzedać? Ten, w którym wypoczywał Adam Małysz!

Fakt, że w tym konkretnym obiekcie, mieszkał znany wszystkim narodowy bohater, to argument koronny. Może zadecydować, że klient się skusi. Bo niby jak wybrać hotel? Jeden spośród wielu, często o bardzo podobnym czy wręcz identycznym standardzie. Czym się kierować? Kolorem glazury? Można. Ale jeśli do tego gratis możemy dostać kogoś, kogo znamy, cenimy i lubimy, to grzechem byłoby nie skorzystać. Tak okazja może się więcej nie powtórzyć. Pochwalimy się, że jedziemy do hotelu, w którym wakacje spędził Małysz z rodziną? Jasne!

Najlepiej gdyby to była postać powszechnie akceptowana i przez wszystkich lubiana. Nasz skoczek spełnia te kryteria. W zasadzie to biuro powinno mu jeszcze dopłacić, byle tylko chciał skorzystać z ich usług. Nie wiem jak było w tym przypadku, ale przecież jeden z organizatorów miał taką koncepcję reklamową. Gwiazda dostaje wakacje gratis, a w zamian biuro może wykorzystać jej nazwisko w swoich materiałach promocyjnych.

Każda osoba dłużej pracująca w turystyce, prędzej czy później trafi na kogoś z kategorii VIP. Dziś to już trudne do uniknięcia, tyle się tych gwiazd narobiło (niech żyją telewizyjne seriale!). Z mojego doświadczenia wynika, że to normalni, bardzo mili i sympatyczni ludzie. Bez żadnych much w nosie. Tak jak należy traktujący rezydentów (w odróżnieniu od sporej części pozostałych turystów). Ja i moi koledzy z pracy, mieliśmy do czynienia z politykami, aktorami, muzykami…

Właściwie to kojarzę jedną osobę, która jakoś wyłamała się z tego przyjemnego standardu. To Jan (a wtedy jeszcze Maria) Rokita. Absolutnie, nie miałem do człowieka żadnych politycznych uprzedzeń. Wręcz odwrotnie! Ale kiedy zobaczyłem jak reaguje na towarzystwo ludzi w samolocie, nabrałem daleko idącego dystansu. Izolował się jak tylko mógł. Usiadł przy oknie, a przed gawiedzią, własnym ciałem zasłoniła go żona (wtedy jeszcze nie tak znana, jak dziś). A przecież, samolot to taka doskonała okazja by nawiązać bliższe relacje z elektoratem. Znanemu politykowi się nie chciało. Bo przecież twarzą w twarz to i trudniejsze i bardziej ryzykowne. Wygodniej poopowiadać coś do kamery.

Tak to bywa, że właśnie w takich kameralnych sytuacjach, przy bezpośrednich kontaktach, weryfikujemy nasze telewizyjne wyobrażenia. Pamiętam jak jeden z moich kolegów został przydzielony do indywidualnej opieki nad super VIP-em. Tą bardzo ważną personą był dwukrotny premier, Waldemar Pawlak. Z czym nam się ten pan kojarzy? Wiadomo. A na wakacjach okazał się towarzyską, miłą i mądrą osobą. Znudzony jakimś szczególnym, wyjątkowym traktowaniem, z radością przystał na propozycję rezydenta by zrezygnować z blichtru i przyjął jego ciekawe, odchodzące od schematu propozycje.

A gdyby ktoś chciał pojechać do hotelu, w którym wypoczywał Adma Małysz, to proszę o kontakt. Da się zrobić. W grę wchodzą takie kierunki jak Rodos, Maroko…. Przecież trzeba jakoś upamiętnić ten szczególny rok, rok zakończenia kariery pana Adama 🙂

Zobacz także: „Boski Egipt Napieralskiego”

Zimno, u nas w Białymstoku, niezmiennie każdego ranka – 20 stopni! To ja może coś o… upale.

Z ciepłymi krajami mam wiele skojarzeń, ale pierwsze jakie przychodzą mi do głowy są takie.

Jest końcówka września. Ląduję w Kairze. Pierwszy raz znalazłem się tak daleko na południe. Niby jeszcze lato, ale już schyłkowe, a poza tym jest noc. Upałów być już nie powinno. A jednak… Pierwsze wrażenie po wyjściu z klimatyzowanej hali lotniska, pierwsze kroki… Jakbym wszedł do pieca! Temperatura, która zwala z nóg. Zamieszkałem w pokoju bez klimatyzacji. Przez pierwsze dni głównie spałem, na nic więcej nie miałem sił. Taka metoda przystosowania się do lokalnych warunków. Dziś aż trudno mi w to uwierzyć. Po paru latach w Egipcie temperaturę odbieram zupełnie inaczej. W drugiej połowie września robi się tam już za chłodno, wciągam bluzę z długim rękawem i zaczynam tęsknić za sierpniowym ciepełkiem. (Więcej o moim pierwszym dniu w Egipcie >>>).

Skojarzenie drugie. Jest połowa lipca. Po 10 miesiącach spędzonych w Kairze, wracam do Polski. W deszczowy poranek ląduję w Pradze. Cały dzień zarezerwowany na czeską stolicę. Miało być dobre piwo i bramboraki. Nic z tego. Za zimno! Zmarzłem jak diabli. Tak szybko jak to możliwe wróciłem na lotnisko. Jakoś doczekałem samolotu do Warszawy. A w moim rodzinnym Białymstoku wyciągnąłem z szafy zimowe, bardzo ciepłe, skarpety. Był lipiec!

Moi polscy przyjaciele, którzy pomieszkali trochę dłużej w Egipcie lub innych bardzo ciepłych krajach, dzielą się na dwie kategorie. Znam takich, którzy bez problemów potrafią wrócić do kraju, i z całkowitym spokojem znoszą warunki naszej zimy oraz takich, dla których wydaje się to zupełnie niemożliwe. Mróz i brak słońca jest ponad ich siły. Przygnębienie, groźba depresji i absolutna niechęć robienia czegokolwiek wypychają ich z powrotem. Ratują się uciekając do słońca. Ciepłe kraje są groźne, mogą uzależnić.

Lubię jak jest naprawdę gorąco. Fantastyczne było ostatnie lato. Ludzie narzekali, a dla mnie była to idealna temperatura. Co ciekawe, znam takie osoby, które marudziły jak był upał i marudzą teraz. I jak tu Polakowi dogodzić?

Na taki duży mróz mam jeden sposób. Sauna. Uwielbiam Druskienniki i Troki! Na Litwie tradycja dobrej sauny przetrwała. Pije się tu specjalną, napotną i oczyszczającą herbatę (brzoza, lipa, pokrzywa). W okolicach Trok znam kilka rewelacyjnych miejsc. Ale o tym napisze może innym razem… Gdybym miał wybrać, teraz, tydzień w Druskiennikach czy w Egipcie, to zdecydowanie wybieram litewskie sauny! W Egipcie za zimno! Dwadzieścia kilka stopni, co to było! Człowiek się nie nagrzeje.

A zanim tam dojadę, to na rozgrzewkę definicja z Wikipedii:

Upał – pojęcie meteorologiczne opisujące stan pogody, gdy temperatura powietrza przy powierzchni ziemi przekracza + 30°C. W języku potocznym używane jest również pojęcie „skwar”. Polski rekord temperatury to + 40,2°C w cieniu, zanotowany 29 lipca 1921 w Prószkowie koło Opola.

Jutro (w poniedziałek, 21 lutego) pojawię się w audycji Kuby Strzyczkowskiego „Za a nawet przeciw”. Będziemy rozmawiać o tym, czy Polacy są złymi turystami. Może być gorąca dyskusja. Serdecznie zapraszam.

Więcej informacji >>>

Audycja powstaje we współpracy z tygodnikiem „Wprost”. W najnowszym numerze artykuł Anny Bojar, pt.: „Egipska plaga”. Tekst zaczyna się takim stwierdzeniem:

Po kairskiej rewolucji pewnie rzadziej będziemy jeździć na wakacje do Egiptu. Ale wygląda na to, że akurat za nami Egipcjanie tęsknić nie będą. Bo turystami jesteśmy fatalnymi: skąpymi, zakompleksionymi, w dodatku z upodobaniem do alkoholu i przypadkowego seksu.

Dalej jest jeszcze ciekawiej. Polecam.
Znajdziecie tam też kilka moich wypowiedzi. Zobacz >>>