Blog Krzysztofa Matysa

Sezon w trakcie, a przed turystami kolejne wyzwanie. Jechać czy nie jechać? I dokąd jechać żeby było bezpiecznie?

Za kilka dni lecę do Hiszpanii. Już się zastanawiałem co będę jadł jeśli z jadłospisu wykluczę świeże warzywa, kiedy okazało się, że oskarżenie było bezpodstawne. To nie hiszpańskie ogórki, ale kiełki fasoli miały być winne epidemii E.coli. Teraz natomiast wiemy, że źródłem zakażeń nie były ani ogórki, ani fasola!

Co zatem? Zobaczymy co przyniosą najbliższe dni. Może zainteresowanie specjalistów i mediów przeniesie się ze świata roślin na świat zwierząt. Jakby nie było, okazało się, że nieprawdopodobnie rozbudowany unijny system kontroli żywności, poniósł fiasko. Coraz głośniej mówi się o tym, że nie uda się wykryć źródła zakażeń.

Pomijając fakt bezpodstawnego rzucania oskarżeń przez niemieckie służby sanitarne i niemieckich polityków, zastanawiam się nad konsekwencjami dla turystyki. Wszystko zależy jak to się w najbliższym czasie rozwinie, jakie newsy będą docierały do masowego odbiorcy. Ale już dziś można zaryzykować twierdzenie, że biurom podróży to nie pomoże.

Podejrzewam, że i tak hiszpańskie hotele odczują skutki zamieszania. Nie są winni, a konsekwencje poniosą. Również oni, nie tylko rolnicy.

Gdyby to nie Niemcy, a któryś z popularnych wakacyjnych krajów był źródłem zakażeń już byśmy mieli spore zamieszanie. Wyobraźmy sobie na przykład, że to Grecja czy Turcja. W biurach już byłyby pielgrzymki klientów chcących odwoływać zarezerwowane wcześniej wczasy.

Może to również mieć i inne konsekwencje. Jeśli epidemia nie zacznie wygasać, to tylko czekać jak kolejne kraje zaczną urządzać kwarantanny dla niemieckich turystów. Bo wyobraźcie sobie, że lecicie teraz na wakacje, na przykład, na Wyspy Kanaryjskie. Kwaterujecie się w hotelu, a tam w większości Niemcy. O czym myślicie?

Pojawią się medyczne kontrole na lotniskach, w samolotach trzeba będzie wypełniać formularze o stanie zdrowia, itd. Przerabialiśmy to już wcześniej przy okazji ptasiej i świńskiej grypy.

Pozostaje mieć nadzieję, że groźna bakteria szybko zaniecha ekspansji i wszystko wróci do zdrowej normy.

Podróż bliska czy daleka, pod tym względem zachowujemy się podobnie – zwracamy uwagę na dzieci. Na dalekich, egzotycznych wyprawach oczywiście trochę mocniej, bo i obrazki potrafią być ciekawsze; bardziej przyciągają uwagę, a czasami nawet szokują.

W krajach rozwijających się spotykamy się z ubóstwem. Zazwyczaj turyści okazują współczucie. Standardem są zwrotytypu: jakie te dzieci biedne! Żałujemy, porównujemy do swoich. To zresztą jest bardzo ciekawy temat, uważamy, że dobre jest to, co jest u nas. Ale czy potrafimy zmierzyć szczęście? Jakie dzieci są bardziej szczęśliwe? Te, które maja więcej zabawek i ubrań? Te, które spędzają czas przed telewizorem? A może te, które są z rodzicami przez cały dzień i wychowują się w domu, a nie w przedszkolu.

Czasami nasza chęć pomocy przybiera nie do końca przemyślane formy. Mam na myśli przede wszystkim rozdawanie słodyczy. W afrykańskiej czy azjatyckiej głuszy, tam, gdzie jeszcze przez lata nie będzie żadnego dentysty, nie jest to dobry pomysł. Bywa, że dzieci nie znają ich smaku, żyją zdrowo i szczęśliwie. Po czym pojawiają się biali i rozdają cukierki. Nowy, atrakcyjny smak uzależnia. Tubylcy, starsi czy młodsi, zamiast chodzić do szkoły wolą tkwić w oczekiwaniu na turystów i na słodycze. Znam takie miejsca, gdzie za cukierki można wiele załatwić. To działa jak narkotyk.

Zresztą, jakiekolwiek rozdawnictwo wymaga przemyślenia. Ileż to razy widziałem takie obrazki: turysta, a wokół niego tłum dzieci walczący o kilka długopisów. Miejscowi bardzo nie lubią takich scen. W wielu miejscach świata, za coś takiego, dorośli potrafią zbesztać i dzieci i turystów. Nie im się co dziwić. Pamiętam z dzieciństwa opowieści jak to Niemcy przyjeżdżali do Polski żeby robić zdjęcia dzieciom w piaskownicach walczących o cukierki.

Dlatego od jakiegoś czasu robię to w zorganizowany sposób. Zbieram od wszystkich, ewentualnie jeszcze coś dokupujemy (zeszyty, kredki, długopisy) i zostawiamy w jakiejś wiejskiej, ubogiej szkole.

To, co na pewno jest godne uwagi, to radość tych dzieci. One nie marudzą, nie narzekają. W Afryce nie widziałem maluchów, które chciałyby płaczem coś wymusić. Potrafią cieszyć się tym, co mają. A czym się cieszą?

Pewnego razu w Lalibeli przechodziłem obok skromnej, skleconej z patyków zagrody. Po środku okrągła chata, otoczona niewielkim płotkiem. Do domu wracał mężczyzna, najwidoczniej z pracy. Na spotkanie wybiegła mu dwójka dzieci, chłopiec i dziewczynka, tak około 7-10 lat. Jak oni się witali! Jak oni się cieszyli! I ojciec i maluchy. Całowali się i przytulali. Na twarzach fantastyczne uśmiechy. Tak sobie pomyślałem, kto u nas wita się w ten sposób?

Bardzo rzadko widzę zabawki. Jeśli już to jakieś bardzo proste, przez same dzieci, jeszcze słabą i niewprawną rączką, zrobione z kawałków drewna czy znalezionych gdzieś starych, niepotrzebnych rzeczy. W takiej sytuacji maluchy potrafią bawić się wszystkim. Często zresztą nie mają na to czasu. W wielu miejscach świata dzieci, już od najmłodszych lat, pracują. Albo w zakładach, gdzie o prawach dziecka nikt jeszcze nie słyszał, albo pomagając rodzicom.

Rolę zabawki, przytulanki i chyba nawet przyjaciela, często pełnią zwierzęta. U koczowników to normalna rzecz, że małe dziecko dostaje do opieki małą kózkę. Nosi ją i tuli jak misia. Jak znam dzieci, to żywe zwierzatko jest czymś dużo bardziej atrakcyjnym niż najpiekniejsza nawet zabawka.

Podróżując, dostrzegam ten problem. Stykamy się z innym światem. W niektórych miejscach pojawiamy się jak UFO i znikamy. Czy mamy prawo zarażać tamtejsze dzieci naszymi wzorami? Pokazywać im słodycze, zabawki, wszelkie tak naprawdę niepotrzebne, a pobudzające tylko chęć posiadania, dobra naszej cywilizacji? Wreszcie, czy możemy powiedzieć, że nasze dzieci są szczęśliwsze?